Pracodawcy coraz częściej zastanawiają się nad tym, aby premiować pracowników za dokonanie szczepienia przeciw SARS-COVID-19. Z punktu widzenia pracodawcy takie rozwiązanie niesie ze sobą określone korzyści biznesowe. Przede wszystkim w zakresie przeciwdziałaniu absencji chorobowej pracowników.
W tej chwili brak jest jakichkolwiek bezpośrednich regulacji prawnych w tym zakresie. Dopiero toczą się prace nad tym, aby pracodawcy uzyskali dostęp do danych o szczepieniach oraz konkretne uprawnienia do różnicowania sytuacji osób zaszczepionych i niezaszczepionych. Na dzień dzisiejszy są to jednak bardziej plany polityczne, żadne konkretne rozwiązania prawne nie zostały uchwalone.
Warto odwołać się do regulacji Kodeksu Pracy. Jego art. 18(3a) statuuje tzw. zasadę niedyskryminowania. Wskazuje ona, w szczególności, że pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, w szczególności bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony, zatrudnienie w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy.
Na chwilę obecną nie ulega wątpliwości, że dyskryminacją byłoby odbieranie „normalnych” premii regulaminowych z uwagi na brak szczepienia.
W naszym przekonaniu jednak działanie takie (udzielanie premii) powinno być uznane dopuszczalne. Jest to bowiem działanie w interesie ochrony zdrowia pracowników zakładu, a każdy pracownik ma możliwość zaszczepienia się i zdobycia świadczenia. W praktyce, faktyczna dyskryminacja mogłaby zachodzić tutaj tylko do osób, którzy mają przeciwwskazania zdrowotne do szczepienia się.
Z publikacji prasowych wynika, że inspektorzy Państwowej Inspekcji Pracy nie kwestionują dodatkowych premii z tego tytułu, ale to nie wyklucza możliwości podjęcia działań na drodze sądowej przez pracownika niezaszczepionego, powołującego się na dyskryminację. Nie można także wykluczyć zmiany stanowiska przez PIP.
Na marginesie warto wskazać, że aby wprowadzić takie dodatkowe świadczenie, konieczna byłaby w praktyce zmiana regulaminu wynagradzania i wprowadzenie nowego świadczenia.
Co ważne – z punkt widzenia przepisów o ochronie danych osobowych (RODO) – podanie przez pracowników danych o szczepieniu w celu uzyskania nagrody musi być dobrowolne, a przetwarzanie informacji o szczepieniu musi być poprzedzone pisemną zgodą pracownika na takie działanie pracodawcy i przekazaniem mu klauzuli informacyjnej w tym zakresie. Dane o szczepieniu to dane wrażliwe w rozumieniu RODO, także konieczna jest tutaj skrupulatność w zachowaniu wymogów ich przetwarzania.
