Rada Ministrów przyjęła istotnie zmodyfikowany projekt nowelizacji przepisów podatkowych w ramach programu „Polski Ład”. Dokument obecnie trafił do Sejmu. Poniżej prezentujemy syntetyczne omówienie najważniejszych ze zmian, w stosunku do pierwotnych propozycji.
1. Składka zdrowotna
Przyjęty projekt określa, że podstawa obliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne, w przypadku pracowników i przedsiębiorców (opodatkowanie wedle skali lub tzw. podatek liniowy) ma wynosić 4,9% (pierwotnie: 9%) – nie mniej niż kwota 9% minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Dla podatników rozliczających się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych stawka ma wynieść 9%, a podstawa obliczenia składki zdrowotnej ma być zróżnicowana w zakresie uzyskiwanych przychodów:
- przychody do progu 60 tys. zł; – 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia;
- przychody pomiędzy 60 tys. a 300 tys. zł – 100% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia;
- przychody powyżej 300 tys. zł – 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
Składka zdrowotna ma być płatna do 20., nie zaś do 10. dnia następnego miesiąca (jak pierwotnie proponowano).
2. Skreślenie przepisu o limitowaniu usług niematerialnych
Projekt przewiduje skreślenie przepisu art. 15e Ustawy CIT, który dziś limituje zaliczenie do kosztów podatkowych określonego rodzaju usług niematerialnych.
Podobne rozwiązania mają być wprowadzone do przepisów regulujących tzw. minimalny podatek od przychodów (por. poniżej).
Jednocześnie, z praktycznego punktu widzenia, rolę limitującą koszty mogą przejąć przepisy o tzw. ukrytej dywidendzie i opodatkowaniu przerzucania dochodów.
3. Minimalny podatek od przychodów
Przepisy zmodyfikowanego projektu wprowadzają, de facto, nowy podatek przychodowy. Podlegać mu będą podatnicy, którzy:
- ponieśli stratę ze źródła „operacyjnego” albo
- osiągnęli udział dochodów ze źródła „operacyjnego” w przychodach „operacyjnych” w wysokości nie większej niż 1%.
Dla celów obliczenia straty oraz udziału dochodów w przychodach nie uwzględniać ma się zaliczonych w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne, kosztów wynikających z nabycia lub ulepszenia środków trwałych.
Podstawę opodatkowania ma stanowić suma:
- 4% wartości przychodów ze źródła „operacyjnego” oraz
- poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych: kosztów finansowania dłużnego ponad 30% „podatkowej EBIDTA” oraz
- wartości odroczonego podatku dochodowego wynikającej z ujawnienia w rozliczeniach podatkowych niepodlegającej dotychczas amortyzacji wartości niematerialnej i prawnej w zakresie, w jakim skutkuje ona zwiększeniem zysku brutto albo zmniejszeniem straty brutto, oraz
- kosztów usługi niematerialnych (w zakresie zbliżonym do dotychczasowego art. 15e Ustawy CIT) ponad 30% „podatkowej EBIDTA”.
Podatek wynosić ma 10% podstawy opodatkowania.
Kwotę zapłaconego za dany rok podatkowy minimalnego podatku dochodowego odliczać się będzie się od zobowiązania podatkowego w CIT (przez następne 3 lata).
Podatku nie stosuje się do podatników:
- w roku rozpoczęcia działalności oraz 2 następnych latach;
- przedsiębiorstw finansowych;
- którzy uzyskali przychody niższe o co najmniej 30% w stosunku do przychodów uzyskanych w roku poprzedzającym;
- których udziałowcami są wyłącznie osoby fizyczne i jeżeli podatnik nie posiada udziałów (akcji) w kapitale innej spółki.
Wbrew zapowiedziom nie ma wyłączenia stosowania tych przepisów do sektora MŚP.
4. „Ukryta dywidenda”
Projekt dalej przewiduje wprowadzenie przepisów ograniczających możliwości zaliczaniu do kosztów podatkowych sztucznych kosztów w związku z wypłatą świadczeń będących tzw. „ukrytą dywidendą”.
Wedle nowego brzmienia przepisów koszt podatkowy stanowić będzie tzw. ukrytą dywidendę, jeśli ponoszone będą na rzecz podmiotu powiązanego i, jednocześnie, wystąpi jedna lub więcej z poniższych sytuacji:
- wysokość kosztów lub termin ich poniesienia w jakikolwiek sposób są uzależnione od osiągnięcia zysku przez podatnika lub wysokości tego zysku lub
- racjonalnie działający podatnik nie poniósłby takich kosztów lub mógłby ponieść niższe koszty w transakcji z podmiotem niepowiązanym lub
- koszty obejmują wynagrodzenie za prawo do korzystania z aktywów, które stanowiły własność wspólnika lub podmiotu powiązanego przed utworzeniem podatnika.
Przepisów tych nie stosuje się jednak, gdy suma poniesionych w roku podatkowym takich kosztów jest niższa niż kwota zysku brutto, uzyskanego w roku obrotowym, w którym koszty te zostały rozliczone.
Zwłaszcza ostatnia z tych przesłanek może być ryzykowna w praktyce, bowiem może istotnie limitować np. najem aktywów od podmiotów powiązanych.
5. „Uszczelnienie” systemu – rezydencja podatkowa
Pierwotnie proponowano bardzo istotne rozszerzenie definicji polskiego rezydenta – w zakresie faktycznego sprawowania zarządu spółki zagranicznej przez osoby w Polsce. Mogło to prowadzić do prób szerokiego kwestionowania zagranicznej rezydencji wielu spółek, należących do polskich podatników.
Przyjęty projekt ma uściślać te przesłanki – zagraniczny podmiot ma posiadać w Polsce rezydencję podatkową, gdy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są prowadzone w sposób zorganizowany i ciągły bieżące sprawy tego podatnika, w szczególności na podstawie dokumentów (aktów) korporacyjnych.
Nie ma tu zatem bezpośredniej referencji do miejsca zamieszkania kadry zarządzającej w Polsce.
Pomimo pewnego dostosowania brzmienia tych przepisów aktualne pozostaje wskazanie, że regulacja ta kreować może ryzyko podatkowe.
6. Okres rozliczania ulg podatkowych
Projekt wprowadza szereg nowych ulg podatkowych, o których wspominaliśmy w naszych poprzednich alertach. Zmieniona wersja projektu zakłada, że okres rozliczenia ulg na ekspansję i ulgi na zabytki przedłużony zostanie z 5 do 6 lat, zaś ulgi na terminal z 4 do 6 lat, a ulgi na prototyp z 2 do 6 lat.
7. Uproszczenia – ceny transferowe
Inicjalna wersja projektu zakładała zwolnienie z obowiązku przygotowania lokalnej dokumentacji cen transferowych do transakcji w zakresie safe harbour przy transakcjach finansowych. Po zmianie, zwolnienie to zostało rozszerzone o transakcje o niskiej wartości dodanej, objęte safe harbour.
Zmieniono zasady podpisywania Informacji o cenach transferowych, tak by dokument mógł być podpisany przez jedną osobę.
8. Podatek estoński – stawki
Projekt zmodyfikował stawki podatku – wynosić mają 10% w przypadku małego podatnika oraz podatnika rozpoczynającego prowadzenie działalności i 20% dla podmiotów pozostałych.